İlçemizin Tarihi
KÜRENİN TARİHİ
Küre'nin tarihi ilk çağın derinliklerine kadar uzanmaktadır.ilçedeki bakır madeni sebebi ile bölgede hüküm süren medeniyetlerin, kavimlerin ve imparatorlukların sürekli ilgisini çekmiştir ilçenin tarihi madenin tarihi ile paralellik arzetmektedir.Bulunan kayıtlar ve bulgular paflagonyalılar döneminden bu yana bölgede yerleşim olduğunu göstermektedir.Karadonu köyü sınırları içindeki Doğanlar kalesi milattan önce 1100 -1700 yıllarında hüküm süren Paflagonyalılar dönemine aittir.
Küre en canlı ve mamur devrini tarihte l300 ile 1500 yılları arasında yaşamıştır. Bu devirlerde ilçedeki bakir madeninin faal bir şekilde işletildiği, bu arada ilçeye kültür yönünden bir çok eser yaptırıldığı bu gün o devirlere ait gerek ayakta kalabilen gerekse yıkıntıları bulunan tarihi eserlerden anlaşılmaktadır. Bunların başında Camiler,Medreseler ve Hamamlar gelmektedir.
İlçemiz Karadonu Köyü hudutları içerisinde bulunan Doğanlar Kalesi'nin Paflagonyalilar tarafından M.Ö. 1100-1700 yılları arasında yapıldığı sanılmaktadır.
İlçemizin en önemli tarihi eseri bu gün hala ayakta ve ibadete açık durumda bulunan1455 yılında yaptırıldığı sanılan ( Molla) Şemsettin camisidir ki Akşemsettin camisi diye de anılmaktadır. Fatih Sultan Mehmet tarafından yaptırılan bu eserin yanında bir medrese ve bu medreseye ait bölgede bir çok vakıf eserinin bulunduğu bilinmektedir.
1292 tarihinde bölgenin Candaroğulları beyliğinin egemenliğine geçmesi ile Küre tarihteki en hareketli dönemine başlamıştır.Bu hareket ve canlılık Fatih dönemi sonuna kadar devam etmiştir.Beylikler döneminde ilçe pek çok eserle süslenmiştir.Bu gün hala ayakta kalan Hoca şemseddin camii İsmail bey hamamı Müderris hamamı ve yanmış ve yıkılmış birçok tarihi eserlerden, mezarlıklardan,birkaç milyon tonu bulan bakır atığı maden curuflarından, o devirlerde halkın uğraştığı sanatlardan ve yapılan kazılarda bulunan künk su borularından erişilen uygarlık düzeyi anlaşılmaktadır.O devirlerde üretilen bakır bölgenin hakimiyeti beyliklere ait olmasına rağmen Osmanlıya ait idi Fatih Sultan Mehmet in İstanbul un fethinde kullandığı topların bakırı Küre den gitmiştir.Bu gün İstanbul un değişik yerlerinde sergilenen topların birkısmında Küre-i Nühas adı okunmaktadır.Küre-i Nühas Osmanlıca Bakır ocağı anlamına gelmektedir (Küre=ocak Nühas=bakır) İlçenin bugünkü imside buradan gelmektedir.Tapu Kadastro kayıtlarında yapılan araştırmada bir dönem ilçenin isminin Küre-i Mamure olarak geçtiği görülmektedir.
1840 tanzimat fermanından sonra kurulan nüfus teşkilatı kayıtlarına göre Küre 16 mahalleden oluşmaktadır.Fakat zamanla teknolojinin geri kalması maden üretimini yavaşlatmış 1898 ve 1913 yıllarında çıkan iki büyük yangın ilçenin büyük kısmının ve birçok tarihi eserin yok olmasına sebep olmuştur.1800 lü yıllarda Kastamonu ya bağlı bir Kadılık iken 1868 yılında tam teşekküllü bir nahiye olarak İnebolu ya bağlanmıştır.
Kurtuluş savaşının kazanılmasından sonra ulu önder Atatürk Kastamonu’yu ziyaret ederek Şapka inkilabını gerçekleştirmiş ve 25 Ağustos 1925 günü Küre’yi de ziyaret etmiştir.Bu ziyaret esnasında kendisinden halen nahiye olan Küre’nin ilçe olması talebinde bulunan Küre lilere konuyu inceleyeceği sözünü vermiş ve İlçemiz 1926 yılına kadar İnebolu İlçesine bağlı nahiye iken, 26 Haziran 1926 gün ve 404 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 872 nolu "Teşkilatı Mülkiye Kanunu" ile İlçe olmuştur. (Araştırma: Said YILDIRIM- Yazı İşleri Müdürü)
26 Haziran 1926 Günlü Resmi Gazete.için tıklayınız.
Ancak yangınlar sebebi ile bütün kayıtlar yandığı için belediyenin kesin kuruluş tarihine ulaşılamamıştır 1800 lerin sonlarında belediye teşkilatı olduğu bilinmektedir.
Kurtuluş savaşında Kürelilerde hiçbir fedakarlıktan kaçınmamış İnebolu dan cephane taşınmasından cephede savaşmaya kadar mücadele etmişlerdir.Çarşıda kurulan kazanlarla İnebolu dan cephane taşıyan insanlara yemek dağıtımı yapılmış dinlenmeleri için Küreliler tarafından her türlü imkan sağlanmıştır.
CUMHURİYET DÖNEMİ
Yangınlar ve 1800 lerin sonunda madenin kapatılması ile kan kaybeden ve bir köy görünümüne bürünen Küre Cumhuriyetin ilanı ve akabinde ilçe olması ile birlikte yeniden toparlanmaya başlamıştır.İlçenin sahip olduğu zenginliklerin işletilmesi ile ilgili çalışmalar başlatılmış ve ilçenin %65 ini kaplayan ormanların ekonomiye katkılarını artırmak için 1/10/1943 yılında orman işletme müdürlüğü kurulmuş, 1939 yılında başlayan maden arama işleri de 1945 yılında tamamlanmış ve 1955 yılından itibaren maden işletmeye açılmıştır.O tarihden günümüze ilçe ekonomisi madencilik ve ormancılık üzerine kurulmuş ancak son yıllarda ilçe göç vermeye başlamıştır. Ekonominin tekrar canlanması için çalışmalar yapılması ve doğal güzelliklerden ekonomik olarak faydalanmak için turizme yönelik projeler üzerinde çalışılmaktadır.
KÜRENİN COĞRAFİ YAPISI
Küre Türkiye'nin batı Karadeniz bölgesinde Kastamonu sınırları içerisinde İsfendiyar dağları üzerinde İç Anadolu‘yu Karadeniz kıyı şeridine bağlayan yol güzergahında, 41 derece 42 dakika kuzey enlem 33 derece 42 dakika doğu boylam daireleri arasındadır. İlçe mülki arazisi dağlık ve sarp bir yapıya sahiptir. İlçe merkezi Kastamonu‘ya 60 km, İnebolu‘ya 30 km, Ankara'ya 300 km, İstanbul'a 465 km karayolu ile bağlıdır. Deniz seviyesinden 960 metre yüksekliktedir.
İlçenin en önemli akarsuyu zemberekler çayı ve Uzunöz derelerinin birleşerek meydana getirdikleri küre iki çayıdır. İlçenin %65'i ormanlarla kaplıdır.
İlçe dağlarında genelde Köknar, Kayın, Meşe, Çam, Gürgen, Karaağaç, Kızılağaç, Kavak ormanları bulunmaktadır. Bunların yanında ormanlarda Döngel, Fındık, Kızılcık, Yabani Üvez, Sütleğen gibi ağaçlar ile Orman Gülü, Böğürtlen, Sarmaşık, Eğreltiotu gibi odunsu ve otsu bitkiler ormanları kaplar. Ayrıca tarımla uğraşılan yerlerde Elma, Armut, Kiraz, Vişne ve Ceviz gibi meyvelerde yetişmektedir.
Bölge genel olarak Tipik Karadeniz iklimine sahiptir. Fakat özellikle bahar aylarında meydana gelen sis hadiseleriyle de Karadeniz Bölgesi tipik ikliminden biraz farklılıklar göstermektedir. Nispi nem seviyesi her mevsim yüksek olan ılıman bir iklime sahiptir. Fazla sıcak olmamakla beraber güneşli ve sıcak günleri sayılıdır. Yaz aylarında serin ve tipik bir yayla havası hüküm sürer. Buna karşılık kışlar ise yine çok soğuk olmaz ancak uzun ve yağışlı geçer zaman zaman 2 metrenin üzerinde kar yağışı görülür. İlçede yaklaşık 8 ay kış mevsimi hüküm sürmektedir. Küre’nin uzun yıllar (1960-2005) değerlerine bakıldığında; sıcaklık ortalaması: 13,1 derecedir. Ekstrem Sıcaklık Değerlerine bakıldığında; en yüksek sıcaklık 1977 Yılı Ağustos ayında 35,8 derece, en düşük sıcaklık ise 1985 yılı Şubat ayında -9.2 derece olmuştur. Küre yıllık ortalama 1000mm. civarında yağış almaktadır. Genelde İlçe Merkezine yağmur yağışı düşmesine rağmen biraz yukarılara doğru çıkıldıkça kar yağışı oranı artarak devam etmektedir. İlçeye kar düşse de genelde erimesi birkaç günü geçmemektedir. İlçeye en çok kar yağışı 1985 yılında 146 cm. yağmıştır. Bir sene içerisinde yağışlı gün sayısı 140 gündür. En çok yağış Aralık-Mart ayları arasında olmaktadır. Yağışlar genelde normal ve sağanak şeklinde yağışlardır. İlçemizde yılda ortalama 21 gün sis, 3 gün kırağı görülmekte, sıcaklığın (-) ye düştüğü gün sayısı ile 19 gün olarak tespit edilmiştir. Hâkim rüzgâr yönü SSW (Güney-Güney Batı) yönüdür.
